ក្នុងការកាត់បន្ថយ ភាពចង្អៀតណែន ក្នុងពន្ធនាគារ តុលាការ មិនទាន់បានអនុវត្តមាត្រាមួយ ចំនួនដែលមានចែងក្នុងច្បាប់នៅឡើយ

(ភ្នំពេញ)៖ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត អ្នករាយការណ៍ ពិសេសរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទកលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា បានចូលជួប លោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងយុត្តិធម៌។

សូមបញ្ជាក់ថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) បាននិងកំពុងមកបំពេញទស្សនកិច្ច នៅកម្ពុជាជាថ្មីរយៈពេល១០ថ្ងៃ។ ទស្ស​នកិច្ចនេះ ធ្វើឡើងពីថ្ងៃទី៨ ដល់ថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧។ អ្នករាយការណ៍ពិសេសនេះ ក៏បានជួបជាមួយ លោក កែវ រ៉េមី ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។

ក្នុងការជួបពិភាក្សាជាមួយក្រសួងយុត្តិធម៌ អ្នកស្រីរ៉ូណាល់ ស្មិត បានលើកឡើងអំពីក្រមព្រហ្ម ទណ្ឌនៅកម្ពុជា ដែលមានមាត្រាមួយចំនួន មិនទាន់អនុវត្តបានដូចជាទោសសហគន៍ ដែលមាន ចែង និងមាត្រាមួយចំនួន ដូចជាៈ

៧៦. ៩៨.១០១.១០២. ១០៣.១០៤.១០៥.១០៧. ១១២.១១៦.១១៧.១១៨. ១១៩.១២០.១២១.១២២ .១២៣. ១២៧.១២៨.១២៩.១៣០.១៣១.១៣២.១៣៣.១៣៤.១៦២.១៦៤.១៦៥.១៦៦.១៧១.២៦៥.២៦៧ មាត្រាទាំងអស់នេះ បានជួយកាត់បន្ថយភាព ចង្អៀតណែន នៅក្នុងពន្ធនាគារ ទូទាំងប្រទេស ។  តុលាការ គួរតែលើកមាត្រាទាំងអស់នេះ មកធ្វើការពិចារណា វិនិច្ឆ័យ ដើម្បីជួយដល់ការចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស ព្រោះសព្វថ្ងៃនេះ អ្នកទោសជាប់ពន្ធនាគារ សុទ្ធតែអ្នកដែលមានកំលាំងពេញលេញ ក្នុងការចូលរួម អភិវឌ្ឍន៍ ប្រទេស ។ មួយវិញទៀត កាត់បន្ថយការចំណាយច្រើនលើសលប់ទៅលើ អាហារ ហូបចុក ថ្នាំសង្កូវ និងការចំណាយផ្សេងៗទៀត ជាច្រើន ជាថវិការបស់រដ្ឋ ។ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានតុ លាការគំរូ សាកល្បង ចំនួន ១២  រួមទាំងតុលាការ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យផងដែរ។

មេធាវីម្នាក់ធ្លាប់ការពារក្តីនៅសាលាដំបូង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានមានប្រសាសន៍ថាៈ ចំពោះទោសហគមន៍នេះ នៅសាលាដំ​បូង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មិនទាន់បានអនុវត្តនូវមាត្រា នេះនៅឡើយទេ​ ។ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ត្រូវបានសភា អនុម័តនូវមាត្រានេះ ដើម្បីការពារនូវផលប្រយោ ជន៍ ជនត្រូវចោទ ហើយជាការចូលរួមចំណែក ក្នុងរក្សានូវធនធានមនុស្សចូល រួមអភិវឌ្ឍន៍សង្គមកម្ពុជា តែនៅក្នុងមាត្រានេះ បានតែតាក់តែងមកតែមិនទាន់ បានយកមកអនុវត្តទេ ។  ប្រទេសក​ម្ពុជា ជាប្រ ទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ មិនអាចយកមាត្រានេះ មកអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ។ ចំពោះមាត្រានេះ  ជាទោសជំនួស ឬ  ជាទោសសហគមន៍នេះ  មិនមែនត្រឹ​មសាលាដំបូង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប៉ុណ្ណោះទេ ក៏មានខេត្តផ្សេងៗទៀត នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏មិនទាន់យកមកអនុវត្ត ដើម្បីផលប្រយោជន៍ជនជាប់ ទោសដែរ ។ ទោសសហគមន៍នេះ ជាទោសមួយជួយបន្ធរបន្ថយ នូវភាពអសកម្ម ចំពោះទណ្ឌិតជន ដែលជាប់ពន្ធនាគារ ដោយមិនបានជួយអ្វីដ ល់សង្គមជាតិឡើយ មានតែធ្វើឲ្យមានការខាត់បង់ថវិកា

ជាតិ ត្រូវចំណាយប្រជុំថ្ងៃ  មានអាហារ សំលៀកបំពាក់ ថ្នាំសង្កូវ ទីស្នាក់អាស្រ័យ ជាដើម ។  ប្រទេស ណាដែលសម្បូរទៅដោយទណ្ឌិត  (អ្នកទោស) ច្រើន មិនមែនជាប្រទេសនោះ រីកចំរើននោះទេ ។ ដោយ សារតែប្រទេសនោះ ដែលមានមនុស្សពេញកំលាំង បំពេញការងារ ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស បែរក្លាយទៅជាអ្នកមានទោស ។  មួយវិញទៀតទោសសហគមន៍នេះ ក៏មានភាពស្មុគ្រស្មាញ ដល់ការអនុវត្តទោសនេះ ដែលមន្ត្រីនគរបាលយុត្តិធម៌ ជាសេនាធិការរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា មិនមានកំរិតនៃការយល់ដឹងអំពីច្បាប់ព្រហ្ម​ទណ្ឌឲ្យបានស៊ីជំរៅនិង ការរៀបចំអនុវត្តឃ្លាំមើលការអនុវត្ត ទោសរបស់ទណ្ឌិតមិន ទាន់ច្បាស់លាស់ ។ ដូចនេះហើយនៅក្នុងមាត្រានេះ មិនទាន់មានសាលាដំបូង ខេត្តណាមួយបានអនុ វត្តឡើយ ។

ក្នុងការចូលចំណែកខាងលើនេះ ប្រជាពលរដ្ឋមានបងប្អូនជាប់ពន្ធនាគារ បាននិយាយថាៈ តុលាការ សម្រេចឃុំខ្លួនមនុស្ស ហាក់ដូចជាសែក ជួយដល់ខាងតុលាការផង ជួយដល់ប្រធានពន្ធនាគារផង យើង គិតថា ការចំណាយទៅលើរបបអាហារ ក្នុង១នាក់ ក្នុងមួយថ្ងៃ ត្រូវចំណាយប៉ុន្មាន ? ចុះបើអ្នកទោសរាប់ ពាន់នាក់ត្រូវចំណាយប៉ុន្មាន? ចុះពេលចូលសួរសុខទុក្ខត្រូវចំណាយអស់ប៉ុន្មាន ? ហើយនិងពេលដោះ លែងវិញនោះ ចំណាយអស់ប៉ុន្មានដែរ ? នៅពេលខ្លះបង្ខំឲ្យដូរបន្ទប់ ត្រូវបង់ថ្លៃដូរប៉ុន្មាន? ចង់រស់នៅស្រួលបន្តិច អ្នកទោសត្រូវថែមលុយប៉ុន្មាន ? សំណួរទាំងអស់នេះ គេមិនអាចឆ្លើយបានទេ គេ មិ​នដែលទទួលស្គាល់ថា កើតមានឡើយ ។

 អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ បាននិយាយថាៈ ក្នុងការកំណែទម្រង់រដ្ឋបាល នៅសាលាដំបូង មានខេត្ត ចំនួន ១២  ក្នុងការជួបពិភាក្សាជាមួយអ្នករាយការណ៍ពិសេសរយៈពេល ១ម៉ោងនោះ គឺនិយាយអំពីនីតិវិធី ហើយខាងក្រសួងយុត្តិធម៌ បានសម្រេចយក សាលាដំបូង ខេត្តបាត់ដំបង មកសាកល្បងមុនគេនូវមាត្រា អនុវត្តនូវទោសសហគមន៍មុនគេ ៕