សង្គមស៊ីវិលសម្ដែងការសោកស្ដាយជាខ្លាំង ចំពោះការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អាជ្ញាធររដ្ឋមកលើសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត
ថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៨ - យើងខ្ញុំ ជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលមានរាយនាមដូចខាងក្រោម សូមសម្ដែងក្ដីកង្វល់ជាខ្លាំង ពាក់ព័ន្ធនឹងការចេញប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលចុងក្រោយនេះ ដើម្បីបង្កើនការឃ្លាំមើល ការត្រួតពិនិត្យ និងការផ្ដន្ទាទោសព្រហ្មទណ្ឌរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋ ទៅលើការសម្ដែងមតិតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេតនៅកម្ពុជា ដែលជាការរំលោភបំពានទៅលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៨ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងព័ត៌មាន និងក្រសួងប្រៃសនីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ បានសម្រេចចេញប្រកាសអន្តរក្រសួងមួយស្ដីពី ការគ្រប់គ្រងការផ្សព្វផ្សាយតាមគេហទំព័រនិង បណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម ដែលទើបត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈក្នុងសប្ដាហ៍នេះ។ ប្រកាសអន្តរក្រសួងនេះ បានគំរាមកំហែងដល់ឯកជនភាព និងសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការមតិរបស់អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណេត និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមទាំងអស់ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជារឹតត្បិតកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ ចំពោះលំហសេរីភាពក្នុងការពិភាក្សាជាសាធារណៈ បន្ទាប់ពីមានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជាបន្តបន្ទាប់ នៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ។
ប្រកាសនេះ តម្រូវឱ្យក្រសួងប្រៃសនីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ធ្វើការ “រាំងខ្ទប់ ឬបិទចោល” នូវគេហទំព័រ និងគណនេយ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមណា ដែលមានខ្លឹមសារព័ត៌មាន “អាចចាត់ទុកថា មានលក្ខណៈញុះញង់ បំបែកបំបាក់ សាមគ្គីភាព ការរើសអើង ចេតនាបង្កចលាចល ដែលអាចបណ្ដាលឱ្យអន្តរាយដល់សន្ដិសុខជាតិ ផលប្រយោជន៍សាធារណៈ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម” ជាដើម។ ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃអត្ថន័យ ខ្លឹមសារព័ត៌មាន “ល្មើសច្បាប់” គឺសបញ្ជាក់ពីការត្រួតត្រា និង ភាពទូលាយនៃការចាត់វិធានការរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋ ដែលអាចបកស្រាយលើសពីភាពសមហេតុផល ក្នុងន័យចាំបាច់ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងសន្តិសុខជាតិ។ នៅក្នុងប្រកាសក៏មានចែងពីការតម្រូវឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធបង្កើតអង្គភាពជំនាញ ដើម្បីងាយស្រួលគ្រប់គ្រងនិងត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពផងដែរ។
ប្រកាសនេះ អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីរឹតត្បិតទាំងស្រុងនូវរាល់ការពិភាក្សាជាសាធារណៈនៅកម្ពុជា។ ជាក់ស្ដែង រាល់គំនិតយោបល់ណាដែលអាជ្ញាធរចាត់ទុកថា មិនអាចទទួលយកបាន អាចត្រូវបានអាជ្ញាធរទាំងនោះចាត់វិធានការតាមរយៈបទបញ្ញត្តិមិនច្បាស់លាស់ និងភាពទូលាយនៃលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដូចជា “បំបែកបំបាក់សាមគ្គីភាព” ឬ “ការបង្កអន្តរាយដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម” ជាដើម។ ប្រកាសនេះក៏បានតម្រូវឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធធ្វើការ “ប្រឆាំង និងទប់ស្កាត់” រាល់ខ្លឹមសារព័ត៌មានដូចជា “សារជាអក្សរ សំឡេង រូបភាព វីដេអូ” ដែលអាចបណ្ដាលឱ្យ “អន្តរាយដល់...ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសដទៃ សេដ្ឋកិច្ចជាតិ... វប្បធម៌និងប្រពៃណីជាតិ”។ ការរាំងខ្ទប់នៃខ្លឹមសារព័ត៌មាន និងការបិទចោលគណនេយ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ហាក់ដូចជាសម្រេចផ្អែកតែលើឆន្ទានុសិទ្ធិរបស់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដែលបានផ្ដល់អំណាចឱ្យអាជ្ញាធរក្នុងការបំបិទសំឡេងបុគ្គល នៅពេលអាជ្ញាធរទាំងនោះចង់ធ្វើ ដោយសារមិនមានបទបញ្ញត្តិចែងអំពីសិទ្ធិក្នុងការប្ដឹងជំទាស់ ឬការចូលរួមរបស់តុលាការ។
បទបញ្ញត្តិនេះក៏អាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីបំបិទសំឡេង និងដាក់ទោស អ្នកបង្ហោះព័ត៌មាន ឬចែកចាយព័ត៌មានបន្តលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត ដែលមានការរិះគន់រាជរដ្ឋាភិបាល ឧទាហរណ៍ដូចជា ផលប៉ះពាល់សង្គមនិងបរិស្ថាននៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ឧស្សាហកម្មរ៉ែ ការសាងសង់និងគម្រោងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀតជាដើម។ អាជ្ញាធរបានបញ្ជាក់ច្បាស់ហើយថា អ្នកទាំងនោះអាចនឹងដាក់ទោសលើការបញ្ចេញមតិជាសាធារណៈរបស់បុគ្គលនានា។ ប៉ុន្តែប្រកាសនេះអាចត្រូវបានបកស្រាយក្នុងន័យទូលាយផ្សេងទៀត ហើយក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ការទំនាក់ទំនងជាលក្ខណៈឯកជននៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេតផងដែរ។
ប្រកាសនេះបានកម្រិតសេរីភាព អ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេតទាំងអស់នៅកម្ពុជាឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យ និងតម្រូវឱ្យវិស័យឯកជនអនុវត្តផងដែរ។ ឥឡូវនេះ ក្រុមហ៊ុនផ្ដល់សេវាអ៊ីនធើណេតទាំងអស់ ត្រូវបានតម្រូវឱ្យតំឡើង “កម្មវិធីសុហ្វវ៉ែ និងបំពាក់ឧបករណ៍គ្រប់គ្រងអ៊ីនធើណេត ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការច្រោះ ឬធ្វើការរាំងខ្ទប់ ចំពោះគេហទំព័រ គណនេយ្យ ឬទំព័ររបស់បណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម” ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថា ល្មើសច្បាប់។ អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធើណេតអាចត្រូវបានលួចស្ដាប់ការសន្ទនា ពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនផ្ដល់សេវាអ៊ីនធើណេត ដែលទទួលបានកម្រៃពីអ្នកប្រើប្រាស់ ដោយសារបទបញ្ជារបស់អាជ្ញាធររដ្ឋ។ បន្ទាប់ពីការអនុម័តច្បាប់ស្ដីពីទូរគមនាគមន៍ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ស្ថាប័នធ្វើការលើបញ្ហាសិទ្ធិនានា បានលើកឡើងថា ច្បាប់ថ្មីនេះអាចបង្កើតជាមូលដ្ឋាន ដើម្បីរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព ក្នុងការបញ្ចេញមតិតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត។ ប្រកាសនេះបានផ្ដល់សិទ្ធិអំណាចដល់អាជ្ញាធរ ឱ្យចាត់ចែងការអនុវត្ត។
ប្រកាសអន្តរក្រសួងនេះ បង្ហាញពីផលប៉ះពាល់ជាខ្លាំងដល់ សិទ្ធិឯកជនភាពនិងសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ដែលត្រូវបានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ មាត្រា៤១នៃ រដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងថា “ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានសេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន សេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន សេរីភាពខាងការបោះពុម្ភផ្សាយ សេរីភាពខាងការប្រជុំ”។ សេរីភាពដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ អាចត្រូវបានកម្រិតដោយកត្តាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងសន្តិសុខជាតិ ប៉ុន្តែករណីនេះអាចធ្វើទៅបានតែនៅក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរ ចាំបាច់ និងសមហេតុផលតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រកាសនេះ បង្ហាញពីការរឹតត្បិតហួសហេតុដោយមិនសមហេតុផល ទៅលើសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ដូច្នេះ យើងខ្ញុំ ជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលមានរាយនាមដូចខាងក្រោម សូមសំណូមពរដោយទទូចឱ្យអាជ្ញាធររដ្ឋធ្វើការនិរាករណ៍ប្រកាសនេះវិញ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ គាំទ្រដោយ៖
១. សហគមន៍២៤គ្រួសារ (ព្រះសីហនុ)
២. សហគមន៍កៅពីរ (ភ្នំពេញ)
៣. អង្គការសកម្មភាពដើម្បីកុមារ (APLE)
៤. សកម្មភាពដើម្បីបរិស្ថាន និង សហគមន៏ (AEC)
៥. ក្រុមការងារដើម្បីដោះស្រាយទំនាស់ (ACT)
៦. សហគមន៍អណ្តូង (ព្រះសីហនុ)
៧. សហគមន៍អណ្តូងកន្តួត (បាត់ដំបង)
៨. សហគមន៍អណ្តូងត្របែក (ស្វាយរៀង)
៩. សហគមន៍អន្លង់រុន (បាត់ដំបង)
១០. សហគមន៍បាត់ខ្ទះ (ព្រះសីហនុ)
១១. សហគមន៍បឹងឈូក (ភ្នំពេញ)
១២. សហគមន៍ដីធ្លីបឹងប្រាំ (បាត់ដំបង)
១៣. សហគមន៍បុរីកីឡា (ភ្នំពេញ)
១៤. សហគមន៍បុស្សស្អំ (បាត់ដំបង)
១៥. សហគមន៍បុស្សស្នោ (ត្បូងឃ្មុំ)
១៦. សហព័ន្ធសហជីពកម្មករសំណង់ និងព្រៃឈើកម្ពុជា (BWTUC)
១៧. អនាគតយុវជនកម្ពុជាអាស៊ាន (CamASEAN)
១៨. មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR)
១៩. សហព័ន្ធសហជីព កម្មករចំណីអាហារ និង សេវាកម្ម កម្ពុជា (CFSWF)
២០. សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា អាដហុក (ADHOC)
២១. សមាគមមន្រ្តីរាជការឯករាជ្យកម្ពុជា (CICA)
២២. សមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ (CITA)
២៣. សមាគមកម្មករកម្ពុជាសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ (CIWA)
២៤. សម្ព័ន្ធខ្មែរជំរឿន និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ (LICADHO)
២៥. បណ្តាញយុវជនកម្ពុជា (CYN)
២៦. មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (CENTRAL)
២៧. អង្គការបង្កើនសមត្ថភាពសហគមន៍ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ (CCD)
២៨. សហគមន៍ជីខក្រោម (កោះកុង)
២៩. សហគមន៍ជីខលើ (កោះកុង)
៣០. មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កុមារ និងស្រ្តីនៅកម្ពុជា (CWDCC)
៣១. សហគមន៍ជីទ្រុន (កំពង់ចាម)
៣២. សហគមន៍សេអ៊ីប្រាំ (ព្រះសីហនុ)
៣៣. សហគមន៍ចេកមាស (ស្វាយរៀង)
៣៤. សម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា (CCFC)
៣៥. បណ្តាញកសាងសន្តិភាពសហគមន៍ (CPN)
៣៦. អង្គការអភិវឌ្ឍន៍សម្លេងសហគមន៍ (BCV)
៣៧. សហភាពចលនាកម្មករកម្ពុជា (CCW)
៣៨. គណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការដើម្បីកម្ពុជា (CCC)
៣៩. អង្គការសមធម៌កម្ពុជា (EC)
៤០. សហគមន៍ព្រៃឈើ និង ធនធានធម្មជាតិ (ពោធិ៍សាត់)
៤១. សហគមន៍នេសាទ (កំពត)
៤២. សហគមន៍ហោងសំណំ (កំពង់ស្ពឺ)
៤៣. សមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ (IDEA)
៤៤. យុវជនជនជាតិដើមភាគតិច ឃុំប្រមេ ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ
៤៥. សមាគមឥន្ទ្រទេវី (IDA)
៤៦. សហគមន៍កំពង់សាមគ្គី (កំពត)
៤៧. សហគមន៍គៀនទឹក (កោះកុង)
៤៨. សហគមន៍ដីធ្លីឃ្មុំស្រករថ្លុកឬស្សី (កំពង់ធំ)
៤៩. សហគមន៍ដីធ្លីកោះខ្សាច់ (កោះកុង)
៥០. សហគមន៍នេសាទកោះស្រឡៅ (កោះកុង)
៥១. សហគមន៍ភូមិមួយ ខេត្តព្រះសីហនុ
៥២. សហគមន៍ដីធ្លីឡពាង (កំពង់ឆ្នាំង)
៥៣. អង្គការការពារសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច (MIRO)
៥៤. បណ្ដាញអ្នកការពារព្រៃឡុង ឃុំមានរិទ្ធិ ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ
៥៥. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិអូរអំពិល (បន្ទាយមានជ័យ)
៥៦. សហគមន៍អូរឈើទាល (ព្រះសីហនុ)
៥៧. សហគមន៍អូរខ្សាច់ (ព្រះសីហនុ)
៥៨. សហគមន៍អូរត្រជាក់ចិត្ត (ព្រះសីហនុ)
៥៩. សហគមន៍អូរវល្លិ៍ (បាត់ដំបង)
៦0. ក្រុមយុវជនខ្មែរ ដើម្បី សន្ធិសញ្ញា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស (PPA)
៦១. សហគមន៍ភ្នំបាត (កណ្តាល)
៦២. សហគមន៍ដីធ្លីភ្នំក្តឹបថ្ម (បន្ទាយមានជ័យ)
៦៣. សហគមន៍ភ្នំក្រោម (សៀមរាប)
៦៤. សហគមន៍ភ្នំស្លឹក (បាត់ដំបង)
៦៥. សហគមន៍ភ្នំត្នោត (កំពត)
៦៦. សហគមន៍ភ្នំទទឹង (កំពត)
៦៧. សហគមន៍ ភូមិ២២ (ភ្នំពេញ)
៦៨. សហគមន៍ ភូមិ២៣ (ភ្នំពេញ)
៦៩. សហគមន៍ ដីធ្លីភូមិអូរស្វាយ (បន្ទាយមានជ័យ)
៧០. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិប្រាសាទរ៉ាង (បន្ទាយមានជ័យ)
៧១. សហគមន៍ដីធ្លី ភូមិសិលាខ្មែរ (បន្ទាយមានជ័យ)
៧២. អង្គកាពន្លឺនៃក្តីសង្ឃឹម
៧៣. អង្គការពន្លកខ្មែរ
៧៤. សហគមន៍ដីធ្លីពយជប៉ុន (កោះកុង)
៧៥. សហគមន៍ដីធ្លីប្រាសាក់ (បាត់ដំបង)
៧៦. សហគមន៍ដីធ្លីព្រែកខ្សាច់ (កោះកុង)
៧៧. សហគមន៍ព្រែកតាគង់ (ភ្នំពេញ)
៧៨. សហគមន៍ព្រែកតានូ (ភ្នំពេញ)
៧៩. សហគមន៍ព្រៃឈើព្រែកតាយ៉ុង (កំពង់ធំ)
៨០. សហគមន៍ព្រែកត្រែ (ព្រះសីហនុ)
៨១. សហគមន៍ក្បាលខ្លា (កំពង់ធំ)
៨២. សហគមន៍ព្រៃឈើពេជ្រចង្វាល្អឆើត (កំពង់ឆ្នាំង)
៨៣. សហគមន៍ព្រៃឡពាង (កំពង់ឆ្នាំង)
៨៤. សហគមន៍នេសាទព្រៃពាយ (កំពត)
៨៥. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិផ្សារកណ្តាល (បន្ទាយមានជ័យ)
៨៦. សហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើង (ភ្នំពេញ)
៨៧. សហគមន៍រស្មីសាមគ្គី (កំពង់ស្ពឺ)
៨៨. សហគមន៍ដីធ្លីរំចេក (សៀមរាប)
៨៩. សហគមន៍រុនក្លិនទា (បន្ទាយមានជ័យ)
៩០. សហគមន៍សាមគ្គីភ្នំជាំម្លូរ (កំពត)
៩១. សហគមន៍ដីធ្លីសាមគ្គីរមាសហែក (ស្វាយរៀង)
៩២. សហគមន៍សង្កែសាទប (កំពង់ស្ពឺ)
៩៣. សមាគមធាងត្នោត (STT)
៩៤. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិសាយសាម៉ន (បន្ទាយមានជ័យ)
៩៥. សហគមន៍ស្តីក្រោមរហាលសួង (បាត់ដំបង)
៩៦. សហគមន៍ដីធ្លីស្គន់ (សៀមរាប)
៩៧. សហគមន៍នេសាទសម្រស់កោះស្តេច (កោះកុង)
៩៨. សហគមន៍ភូមិស្វាយ (បន្ទាយមានជ័យ)
៩៩. សហគមន៍ស្រែប្រាំង (កំពង់ចាម)
១០០. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិស្ទឹងបត់
១០១. សហគមន៍នេសាទស្ទឹងខ្សាច់ស (កំពង់ឆ្នាំង)
១០៣. សហគមន៍ដីធ្លីតានួន (កោះកុង)
១០៤. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិតាត្រៃ (បន្ទាយមានជ័យ)
១០៥. សហគមន៍ដីធ្លីភូមិថ្នល់បត់ (បន្ទាយមានជ័យ)
១០៦. គណៈកម្មាធិការនៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់រើសអើងលើស្រ្តីភេទ (NGO-CEDAW)
១០៧. សហគមន៍ទួលរ៉ដា (ភ្នំពេញ)
១០៨. សហគមន៍ទួលសង្កែB (ភ្នំពេញ)
១០៩. សហគមន៍ព្រៃឈើ ដីធ្លី ទួលសំរោង (កំពង់ឆ្នាំង)
១១០. សហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ (កំពត)
១១១. សហគមន៍ទំនប់ពីរ (ភ្នំពេញ)
១១២. សហគមន៍ទន្លូង (កំពង់ចាម)
១១៣. អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា (GADC)
១១៤. គណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា (NICFEC)
១១៥. មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីការពារសិទ្ធិកុមារ (CCPCR)
១១៦. សមាគមអ្នកធ្វើការតាមផ្ទះ (ADW)
![]()
![]()
![]()