ឯកឧត្តម ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា បានស្នើដល់ សម្តេចអគ្គ មហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន ដើម្បីចាត់វិធានការទប់ស្កាត់សំណង់អនាធិបតេយ្យខុសច្បាប់
(ភ្នំពេញ)៖ ថ្មីៗនេះ មានបែកធ្លាយលិខិតមួយច្បាប់របស់ ឯកឧត្តម ជា សុផារ៉ា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ដែលបានគោរពជូនសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី ចុះថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងកម្មវត្ថុសុំសិទ្ធិអំណាច ដើម្បីមានវិធានការលើអ្វីដែលហៅថា៖ «សំណង់ខុសច្បាប់» ដើម្បីធានាអាយុជីវិតមនុស្ស ទ្រព្យសម្បត្តិ សុវត្ថិភាព និងគុណភាពសំណង់ទូទាំងប្រទេស។
នៅក្នុងលិខិតនោះ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា បានគោរពជម្រាបជូន សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថា៖ ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់ស្នើសុំដាក់ចេញនូវវិធានការចាំបាច់មួយចំនួន ចំពោះការដ្ឋានសំណង់សណ្ឋាគារ អគារស្នាក់នៅរួម អគារពាណិជ្ជកម្ម អគាររោងចក្រ អគារសិប្បកម្ម និងសំណង់ផ្សេងទៀត ដែលគ្មានលិខិតអនុញ្ញាត និង ឬសាងសង់ខុសលក្ខណៈបច្ចេកទេស លើកលែងសំណង់លំនៅឋានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចខាងក្រោម៖
១-ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ចាត់វិធានការមិនឲ្យមានការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីដល់ការដ្ឋានសំណង់។
២-ក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម ចាត់វិធានការ មិនឲ្យមានការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតដល់ការដ្ឋានសំណង់។
៣-ក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន មិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យតភ្ជាប់លូចូលបណ្តាញលូសាធារណៈ។
៤-ក្រសួង ស្ថាប័ន និងអង្គភាពមានសមត្ថកិច្ច មិនត្រូវផ្តល់លិខិតអនុញ្ញាតឲ្យប្រកបអាជីវកម្ម។
៥-ក្រសួងព័ត៌មាន និងអង្គភាពមានសមត្ថកិច្ច មិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។
ទាក់ទិនលិខិតខាងលើនេះខ្មែរជាយដែន ក៏បានទទួលលិខិតពីប្រជាជន សួរសំណួរមួយចំនួន ទៅកាន់ ឯកឧត្តម ជា សុផារ៉ា ដូចតទៅ៖
១- ចំពោះសំណង់ដែលកំពុងធ្វើ ឬធ្វើរួចហើយ ហើយបើដឹងថា សំណង់ណាមួយនោះ សាងសង់ដោយខុសច្បាប់ ហេតុអ្វី សមត្ថកិច្ច ឬ ឯកឧត្តម មិនចាត់ចែងចុះត្រួតពិនិត្យ ផ្អាក ឬហាមឃាត់ភ្លាមៗ?
២- ឧបមាថា សំណង់មួយនោះ បានសាសង់រួចហើយ ហើយអត់ច្បាប់ ដូច្នេះ អនាគតសំណង់នោះ ត្រូវធ្វើដូចម្តេច? ឬមួយទុកចោលមិនអនុញ្ញាតឲ្យដំណើរការដូចសំណើទាំង៥ចំណុចខាងលើរបស់ឯកឧត្តម? បើមានសំណង់បែបនេះច្រើន តើនឹងមានទិដ្ឋភាពសំណង់គ្មានមនុស្សនៅដល់កម្រិតណា?
៣-សំណើរបស់ ឯកឧត្តម ជាសុផារ៉ា ដែលមានបំណងហាមគេ មិនឲ្យតបណ្តាញទឹក មិនឲ្យតភ្លើង និងមិនឲ្យបើកអាជីវកម្ម តើឯកឧត្តម យោងលើច្បាប់អ្វី?
៤- តើសំណើសុំសិទ្ធិអំណាច ក្រសួងដែនដី សម្រេចលើសមត្ថកិច្ចលើ៖ ក្រសួងព័ត៌មាន, ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម, ក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន, រដ្ឋាករទឹក, តើយោងលើទិដ្ឋភាពច្បាប់អ្វីដែរ?
ក្នុងលិខិតដដែលប្រជាជនដាក់ចម្ងល់ថា៖ ឃើញមានចែងអំពីវិធានការហាមលើសំណង់និងអ្នកសាងសង់ អាជីវករ ប៉ុន្តែប្រជាជនមិនបានឃើញមានអ្វីដែលជាការចែងអំពីការផ្តល់សេវា ដែលត្រូវបម្រើជូនម្ចាស់សំណង់វិញទេ៖
ទី១- តើការស្នើសុំច្បាប់សង់សំណង់មួយ ត្រូវការរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃ ដើម្បីបានច្បាប់អនុញ្ញាត? ព្រោះសំណង់ខ្លះ សុំច្បាប់ឡើងរាប់ខែ ហើយយឺតយ៉ាវនិងស្មុគស្មាញ។
ទី២- តើ អត្រាបង់ប្រាក់សេវានៃការស្នើសុំច្បាប់សាងសង់ ថ្លៃប៉ុន្មាន តាមទំហំនីមួយៗខុសៗគ្នា?
ទី៣- បើប្រជាជនមានការស្មុគស្មាញ លើការសុំច្បាប់ ឬការចុះត្រួតពិនិត្យគុណភាពសំណង់មានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ តើនឹងទាក់ទងឬរាយការណ៍តាមលេខទូរស័ព្ទមួយខ្សែណា?
ក្នុងលិខិតដដែល ប្រជាជនក៏បានលើកឡើងដែរថា៖ កន្លងមក ករណីការដ្ឋានសំណង់ខ្លះ ស្នើសុំ រយៈពេល៥ទៅ៦ខែហើយ នៅតែមិនទាន់បាន ធ្វើឲ្យយឺតយ៉ាវ ខាតពេលវេលា និងខាតថវិកា។ ម្យ៉ាងទៀត បញ្ហាដីធ្លីនៅមានច្រើនកន្លែង ដែលដោះស្រាយមិនទាន់ចប់ សូម្បីនៅក្នុងក្រុងភ្នំពេញ ក៏នៅមានបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លី និងមិនទាន់ចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធផងដែរ។
ថ្មីៗនេះ ប្រជាជនបានឃើញសារព័ត៌មានដកស្រង់ប្រសាសន៍ ឯកឧត្តម ជា សុផារ៉ា ថា៖ «ស្នើម្ចាស់សំណង់កុំឲ្យមានទម្លាប់ផ្តល់ស្រោមសំបុត្រ ទៅឲ្យមន្ត្រី»។ តើ ឯកឧត្តម មានដាក់ពិន័យឬ ហាមមន្ត្រី កុំឲ្យយកស្រោមសំបុត្រនោះទេ?
ក្នុងនាម ឯកឧត្តម ជា សុផារ៉ា ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដី តើ ឯកឧត្តម ធ្លាប់បានប្តេជ្ញាចិត្តនិងសន្យាចំពោះមុខ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬហ៊ានប្រកាសជាសាធារណៈប្រាប់ប្រជាជនថា៖ «នឹងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនេះឲ្យចប់នៅទូទាំងប្រទេសក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ឬពេលណាជាក់លាក់បានទេ»?
លិខិតនេះគឺជាសំណួរ ហើយប្រជាជនសង្ឃឹមថា៖ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ជា សុផារ៉ា មិនប្រកាន់ទេ ដោយសារតែឯកឧត្តម គឺជាមន្ត្រី ដែលត្រូវបម្រើប្រជាជន។ ជាការពិត ដែលមន្ត្រី ត្រូវមានច្បាប់ មានសិទ្ធិអំណាចក្នុងការអនុវត្តការងារ។ ក៏ប៉ុន្តែ ជួនកាលក៏មានការប្រើសិទ្ធិអំណាចជ្រុលពេក រំលងច្បាប់ និងជួនកាលក៏មានការប្រើសិទ្ធិអំណាចដែលមិនបានជួយសម្របសម្រួលឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពនៅឡើយទេ៕
